რა იცით საუნის სარგებლობისა და მავნებლობის შესახებ? სასარგებლოა ჯანმრთელობისთვის?
საუნა
პატარა, სუსტად განათებულ, ხის პანელით მოპირკეთებულ ოთახში ადამიანები სხვადასხვა სიმაღლეზე განლაგებულ სკამებზე სხედან და ცხელი ჰაერის აბაზანებს იღებენ. რომელიმე მათგანი დროდადრო გახურებულ ქვებს ჩამჩით წყალს ასხამს. რამდენიმე წამში მხურვალება იმატებს, ფეხებიდან ნელ-ნელა ზემოთ მიიპარება და მთელ სხეულს ედება. ფორები იხსნება და სხეული ოფლით იცვარება.
საუნაში ტემპერატურა 80-100 გრადუსია, ზოგჯერ – მეტიც. ზედა სკამებზე უფრო ცხელა, ვიდრე ქვედაზე.
წყალს ზოგჯერ 2-3 წვეთ ეთერზეთსაც ამატებენ. მისი კონცენტრირებული არომატი კარგად მოქმედებს სასუნთქ გზებსა და ვეგეტატიურ ნერვულ სისტემაზე.
გულ-სისხლძარღვთა სისტემა
საუნა კარგად ავარჯიშებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემას. აქ სხეულის ტემპერატურა დაახლოებით 1-2 გრადუსით იმატებს. შედეგად სისხლძარღვები ფართოვდება და სისხლი სწრაფად და შეუფერხებლად მოძრაობს. საუნას დაახლოებით ისეთივე ეფექტი აქვს, როგორიც ვარჯიშს.
დამტკიცებულია, რომ საუნა ძალიან კარგია მათთვის, ვინც მაღალ წნევას უჩივის. არტერიების გაფართოების შედეგად გული უკეთ მარაგდება ჟანგბადითა და საკვები ნივთიერებებით და გულის კუნთიც შვებას გრძნობს.
წიდა
ექსტრემალურ ტემპერატურაზე ოფლი უხვად გამოიყოფა, რაც იმას ნიშნავს, რომ ორგანიზმი ბევრ სითხეს კარგავს, ამიტომ სისხლი ადვილად სქელდება. ამ დროს ორგანიზმი ქსოვილებში არსებულ სითხეს სისხლში გადაისვრის. მასთან ერთად სისხლში გადადის ქსოვილებში დაგროვილი წიდაც და ორგანიზმი მავნე ნივთიერებებისგან თავისუფლდება.
იმუნური სისტემა
ტემპერატურის მკვეთრი ცვალებადობა იმუნურ სისტემასაც ავარჯიშებს. შედეგად ორგანიზმი უფრო ადვილად უმკლავდება ავადმყოფობას.
სასუნთქი გზები
საუნა ძალიან ეფექტურია რესპირაციულ დაავადებათა პრევენციისთვის. ნესტიანი ჰაერი და ეთერზეთები ძალიან უხდება სასუნთქ გზებს.
კანი
საუნა ღრმად და საფუძვლიანად ასუფთავებს ფორებს. კანი ხდება ნაზი და ვარდისფერი, ნელდება დაბერების პროცესი. თუმცა პროცედურის შემდეგ კანმა აუცილებლად უნდა შეივსოს დაკარგული სითხის მარაგი.
თანმხლები საფრთხე
მიუხედავად ამდენი სასარგებლო თვისებისა, საუნის პროცედურები ზოგჯერ სარისკოცაა. თუ თავს ჯანმრთელად გრძნობთ, მაგრამ ვარჯიში გეზარებათ, საუნა კარგი ალტერნატივაა, მაგრამ ორთქლის პროცედურებზე, გიჯობთ, უარი თქვათ, თუ გააქვთ:
- მწვავე ვირუსული დაავადება
- მწვავე დაავადება, რომლის მიზეზიც დაუდგენელია
- გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადება
- გულის მწვავე დაავადება
- არითმია
- გულის უკმარისობა
- გულის ხელოვნური სარქვლები
- სისხლის მიმოქცევის დარღვევა
- ვენების ვარიკოზი
- განმეორებითი თრომბოზით გამოხატული ვენური დარღვევები
- ღია ჭრილობა
- ლიმფედემა
- ჰიპერთირეოზი
- კუჭის წყლული სისხლდენის ტენდენციით
- გაფანტული სკლეროზი
თუ კარგად არ იცნობთ თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობას, უმჯობესია, საუნაში მისვლამდე ოჯახის ექიმთან გაიაროთ კონსულტაცია. თუ რამე გამოგეპარათ, ორთქლის პროცედურებმა შესაძლოა ზიანი მეტი მოგიტანოთ, ვიდრე სიკეთე.
უნდა იცოდეთ ისიც, რომ საუნის შემდეგ ადამიანი ნაკლებად ქმედობაუნარიანია. ექსტრემალურ სიცხეს ორგანიზმი ზღვრამდე მიჰყავს და თვითგადარჩენის მექანიზმებს ააქტიურებს. ეს, მართალია, გრძელვადიან პერსპექტივაში რგებს ჯანმრთელობას, მაგრამ მოკლევადიანში შესაძლოა მცირე დისკომფორტიც გამოიწვიოს.
ნესტიანი ჰაერი ხელს უწყობს ინფექციების გავრცელებას, ამიტომ საუნაში ზედმიწევნით უნდა იცავდნენ ჰიგიენის წესებს.